Scale လက္ေတြ႔

ေရွ႔မွာ scale ေၾကာင္းအေျခခံေလး သီအိုရီသေဘာမ်ိဳးနဲ႔ေရးခဲ႔ပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ scale ကိုဂစ္တာေပၚမွာ ဘယ္လိုအသံုးျပဳတယ္၊ ဂစ္တာရဲ႔ fretboard (ဖလက္တံ) ေပၚကဘယ္နားမွာဘယ္လို scale ေတြရွိတယ္ စတဲ႔ လက္ေတြ႔သေဘာတရားေတြကိုေတာ႔ မေရးျပရေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင္႔ ဒီပိုစ္႔မွာ စေကးေတြဟာ ဂစ္တာေပၚမွာဘယ္လိုရွိေနၾကတယ္၊ ဘယ္လိုအသံုးျပဳတယ္ဆိုတာကိုေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။

ဂစ္တာ solo ေတြတီးႏိုင္ဖို႔၊ ခက္ခဲတဲ႔ riff ေတြတီးႏုိင္ဖို႔၊ စတာေတြအတြက္၊ စေကး ေတြကိုသိထားၿပီး ေလ႔က်င္႔တီးခတ္ဖို႔ပါတယ္။ စေကးေတြကို ဂစ္တာ fretboard ေပၚမွာမေလ႔လာခင္ ဂစ္တာ fretboard ရဲ႔ဘယ္နားမွာ ဘာသံေတြရွိတယ္ဆိုတာကိုအရင္ဆံုးေလ႔လာသင္႔ပါတယ္။

အေပၚကပံုကေတာ႔ standard tuning ( EBGDA) နဲ႔ၾကိဳးညိွထားတဲ႔ ဂစ္တာတစ္ခုရဲ႔ fretboard ေပၚမွာရွိေနမည္႔ အသံေတြကိုျပထားတဲ႔ပံုပါ။ ဒီလိုပံုေတြကို ေဖာ္ျပတဲ႔အခါ ဂစ္တာကိုတီးေနခ်ိန္ ကိုယ္႔ရဲ႔ဂစ္တာ fret ကိုငံု႔ၾကည္႔တဲ႔အခါျမင္ရသလို ေဖာ္ျပတတ္တာကိုသတိျပဳပါ။ ဆိုလိုတာက.. ၁ ၾကိဳးက အေပၚဆံုးကိုေရာက္ေနျပီး ၆ ၾကိဳးကေတာ႔ ေအာက္ဆံုးမွာပါ။ ပံုကိုသေဘာေပါက္သြားရင္ေတာ႔ fretboard ေပၚကဘယ္ေနရာမွာ ဘာအသံရွိတယ္ဆိုတာကိုေလ႔လာပါ။ အလြတ္က်က္စရာလည္းမလိုပါဘူး တီးေနရင္း ကိုယ္ဟာကို အာရံုေလးထားလိုက္ရင္ အလြယ္တကူ ဘယ္ေနရာကဘာရွိတယ္ဆိုတာသိသြားမွာပါ။ Fretboard နဲ႔ရင္းႏွီးသြားရင္ေတာ႔ စေကးအေၾကာင္းဆက္ေျပာပါ႔မယ္။

ထံုးစံအတိုင္း အေျခခံက်တဲ႔ Major Scale ကိုပဲေျပာပါ႔မယ္။ ေရွ႔က စေကး ပိုစ္႔မွာေျပာထားတဲ႔ major scale ရဲ႔ ပံုေသနည္းေလးကို သတိရပါ။ Major Scale ရဲ႔ပံုေသနည္းကေတာ႔ W-W-H-W-W-W-H ဆိုတာကိုျပန္သတိရပါ။ ဥပမာေနနဲ႔ E major scale ကို ဂစ္တာရဲ႔ fretboard ေပၚမွာရွာၾကည္႔ပါမယ္။ E Major Scale မွာပါတဲ႔အသံေတြကို အရင္ဆံုးၾကည္႔မယ္ဆိုရင္ E-Gb-Ab-A-B-Db-Eb ဆိုတဲ႔အသံေတြပါတာကိုေတြ႔ရပါလိမ္႔မည္။ ဒီေတာ႔ Fretboard ေပၚမွာ အဲဒီအသံေတြကလြဲၿပီး တစ္ျခားအသံေတြကိုျဖဳတ္လိုက္တဲ႔အခါ Emajor scale မွာပါတဲ႔အသံေတြပဲက်န္ခဲ႔ပါမယ္။ ေအာက္ကပုံကိုၾကည္႔ပါ။

ပုံမွာျပထားတဲ႔ ေနရာေတြမွန္သမွ်ဟာ Emajor Scale မွာပါတဲ႔အသံရွိတဲ႔ေနရာေတြခ်ည္းပါပဲ။ အျပာေရာင္နဲ႔ျပထားတဲ႔ေနရာေတြကေတာ႔ Root Note ျဖစ္တဲ႔ E သံရွိတဲ႔ေနရာေတြကိုျပထားတာပါ။ ဒီေတာ႔ Emajor Scale ကုိတီးမယ္ဆိုရင္ ပံုမွာျပထားတဲ႔ Root ေနရာကေန ေနာက္ octave တစ္ခုျမင္႔သြားတဲ႔အသံအထိ၊ တစ္ၾကိဳးထဲမွာျဖစ္ေစ ေျခာက္ၾကိဳးလံုးျဖစ္ေစ E-Gb-Ab-A-B-Db-Eb စတဲ႔အသံေတြကိုအစဥ္လိုက္တီးသြားတာကို Emajor Scale လို႔ေခၚျခင္းပါ။ ပံုမွာ Pattern 1, 2 စသျဖင္႔ တီးႏိုင္တဲ႔ေနရာေတြကိုလည္းျပသထားပါတယ္။ ကိုယ္အဆင္ေျပသလုိ ပံုစံနဲ႔တီးႏုိင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တီးေနက် Major Scale ပံုစံကေတာ႔ေအာက္မွာပါ။

ကၽြန္ေတာ္ကေတာ႔ Major Scale ဆိုရင္အဲဒီ pattern ကိုပဲေတာ္ေတာ္အသံုးမ်ားပါတယ္။ ပုံမွာျပထားတာကေတာ႔ Emajor Scale ျဖစ္တဲ႔အတြက္ ၆ ၾကိဳးရဲ႔ လႊတ္ၾကိဳးကေနစၿပီးတီးသြားပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ၆ ၾကိဳးရဲ႔ ၁၂ ကြက္ကေန အဲဒီပံုစံအတိုင္တီးပါတယ္။ A major Scale ကိုတီးခ်င္တဲ႔အခါ အဲဒီပံုစံအတိုင္းပဲ အစဆံုးႏုတ္ကို Root note A ျဖစ္တဲ႔ ၆ ၾကိဳးရဲ႔ ၅ ကြက္ေျမာက္ကေန အဲဒီ႔ပံုစံအတိုင္း တီးလိုက္ပါတယ္။ တစ္ျခား major scale ေတြအတြက္လည္း ဒီလို႔ပါပဲ pattern ကုိမေျပာင္းပဲ Root ႏုတ္ေတြကိုသာေျပာင္းၿပီးတီးယံုပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္ေျပာတဲ႔အတိုင္း A major Scale ကိုတီးတဲ႔အခါ ေအာက္မွာျပထားသလိုေတြ႔ရပါမယ္။

ကိုယ္နဲ႔အသားက်တဲ႔ pattern ကို ျမန္ျမန္တီးႏုိင္ေအာင္ ေလ႔က်င္႔သင္႔ပါတယ္။ အနိမ္႔ကေနအျမင္႔ အျမင္႔ကေန အနိမ္႔ စသျဖင္႔ ျမန္ႏုိင္သမွ်ျမန္ျမန္တီးႏုိင္ေအာင္ ေလ႔က်င္႔သင္႔ပါတယ္။ သီခ်င္းေတြရဲ႔ solo ေတြမွာျဖစ္ျဖစ္၊ ဂစ္တာ instrumental ေတြမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ စေကးေတြကို အသံုးျပဳတတ္ၾကတဲ႔အတြက္ စေကးေတြကိုပုိင္ေနလ်င္ solo ေတြရဲ႔ အျမန္ပုိင္းေတြအတြက္ ပိုၿပီးလြယ္ကူေစပါတယ္။ အသံုးမ်ားတဲ႔ စေကးေတြကေတာ႔ Major Scale, Minor Scale, Melodic Minor Scale, Harmonic Minor Scale နဲ႔ Pentatonic Scale ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ႔စေကးေတြအေၾကာင္းကိုေတာ႔ ေနာက္မွ အလ်ဥ္းသင္႔သလို သိသေလာက္ပို႔စ္ေရးပါ႔မယ္။